Garde regimenten

Aanleiding

Er zijn twee zaken die aanleiding geven tot het maken van deze pagina.

1. Het feit dat Justus Hendrik Imthorn een Garde Dragonder is geweest.

2. Een plaatje van een 18e eeuwse ruiter dat binnen de familie Imthorn circuleert.

Justus Hendrik Garde Dragonder

Justus Hendrik, de Nederlandse stamvader van de familie Imthorn, heeft dienst gedaan in het Staatse Leger van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hij diende in het Regiment Gardes Dragonders in Leiden. Hoe weten wij dat? In de militaire conduite lijsten uit 1777 van dit regiment staat zijn naam vermeld en ook dat hij nog ruim 18 guldens tegoed heeft van zijn commandant. Verder laat hij bij zijn kerkelijke overgang van de Pieterskerk in Leiden naar Katwijk aantekenen dat hij dragonder is geweest.

In Leiden ligt ook het Regiment Dragonders van Hessen-Kassel. Het is niet bekend of Justus Hendrik daar ook heeft gediend.

Plaatje van een ruiter

Er circuleert binnen de familie Imthorn een plaatje van een ruiter dat, volgens overlevering, van Justus Hendrik is geweest. Op het plaatje is een ruiter van de Garde te zien. Onduidelijk is van welk Garderegiment deze ruiter is. Het kan een Garde Dragonder zijn maar meer waarschijnlijk is het een Garde te Paard.

Volgens de geraadpleegde deskundige, Peter de Haas, zijn de tekeningen wel bekend bij de ingewijden. Ze worden in het militaire wereldje van destijds wel gebruikt zoals ook met tinnen soldaatjes wordt omgegaan.

Geschiedenis van twee Garderegimenten

De Regimenten Gardes Dragonders en de Gardes te Paard zijn opgericht in 1672 en zijn in 1807 samengevoegd als Regiment Garde te Paard. Het Regiment Gardes Dragonders heeft een interessante geschiedenis. Vandaar dat op deze pagina daar aandacht aan is besteed. Ook wordt de geschiedenis het Regiment Garde te Paard kort geschetst. In 1950 krijgt dit legeronderdeel de naam Regiment Huzaren Prins Alexander.

Geschiedenis van het Regiment Gardes te Paard

1672 Oprichting Regiment Gardes te Paard.

1795 Opgeheven.

1805 Eskadron huzaren van de Garde te Paard.

1806 Regiment Husaren van de Garde.

1807 1e Regiment Husaren van de Garde. Samengevoegd met 1e Regiment Cuirassiers van de Garde in Regiment Garde te Paard. Zie verder de geschiedenis van het Regiment Dragonders (Dragonders van de Garde te Paard).

Geschiedenis van het Regiment Dragonders

Oprichting 1672

Het Regiment Dragonders heeft een lange en indrukwekkende geschiedenis. Onder verschillende namen heeft het Regiment slag geleverd.
Het eerste Regiment Dragonders is opgericht in 1672 door Frederik Casimir Hertog van Coerland tot Lijfland en Semgalen (Letland en Estland) om zich als Garde Regiment te verhuren aan de Republiek der Verenigde Nederlanden die toen op drie fronten wordt aangevallen (rampjaar). Frederik Casimir is in de verte familie van de Oranjes. Hij is een neef van Frederik Willem de Grote Keurvorst van Brandenburg (Pruisen) die getrouwd is met Louise Henriette de kleindochter van Prins Willem I van Oranje-Nassau. Frederik Casimir trouwt in 1675 met Sophia Amalia van Nassau-Siegen.
In 1676 krijgt het Regiment de naam Regiment Gardes Dragonders met als toevoeging de naam van commandant (van 1702 tot 1747: Willem III van Hessen-Cassel). Het Regiment wordt als gevolg van de opheffing van het Staatse leger opgeheven in 1795. Dat geldt ook voor de overige dragonder-regimenten zoals de Dragonders van Hessen-Kassel en de Dragonders van Bylandt.

Regiment Dragonders der Bataafse Republiek en Regiment Dragonders van Linie

De opvolger wordt het Regiment Dragonders der Bataafse Republiek. Dit regiment vecht in september 1796 mee met het Franse leger tegen Oostenrijk in Duitsland. In 1800 neemt het regiment, als onderdeel van de Bataafse Divisie van luitenant-generaal Dumonceau, deel aan de Franse winterveldtocht tegen Oostenrijk. Het regiment wordt in 1799 ingezet tegen de Engels-Russische invasie in Noord-Holland. In 1803 neemt het regiment deel aan de expeditie naar Hannover onder de naam Regiment Dragonders van Linie. Lodewijk Napoleon reorganiseert het leger voortdurend en door alle reorganisaties krijgt het Regiment tussen 1805 en 1810 verschillende namen.

Splitsing in Dragonders van de Garde te Paard en 1e Regiment Dragonders

In 1805 wordt het Regiment Dragonders van Linie gesplitst in Dragonders van de Garde te Paard en 1e Regiment Dragonders. In september 1806 wordt  het 1e Regiment Dragonders ingezet binnen het Hollandse legerkorps aan de linkerflank van het Franse leger en vecht in de voorhoede tegen Pruisen. Het Hollandse legerkorps voert gevechten te Westfalen en Hannover onder leiding van Lodewijk Napoleon. Latere namen van dit Regiment zijn: 1807 3e Regiment Husaren, 1809 Regiment Husaren van de Garde (v.Merlen) en ook in 1809 2e Afdeling van de Garde te Paard.

Dragonders van de Garde te Paard

Het Regiment Dragonders van Linie wordt in 1805 officieel voortgezet als Dragonders van de Garde te Paard (Lijfwacht van Raadspensionaris Schimmelpenninck), 1806 Regiment Grenadiers te Paard van de Garde, in 1807 als 1e Regiment Cuirassiers van de Garde, ook in 1807 als Regiment Garde te Paard (na samenvoeging met 1e Regiment Husaren van de Garde), in 1808 als (1e) Regiment Cuirassiers van de Garde en in 1809 als 1e Afdeling van de Garde te Paard.

2me Régiment Chevau-Légers de la Garde Imperiale (Lanciers).

In 1810 wordt het leger, als gevolg van de opheffing van het Koninkrijk Holland, onderdeel van de Franse Armee en worden de 1e en 2e Afdeling van de Garde te Paard samengevoegd als 2me Régiment Chevau-Légers de la Garde Imperiale (Lanciers).

In die periode krijgt het regiment de bijnaam Rode Dragonders of Rode Lansiers (Lanciers Rouge, Red Lancers) vanwege het rode uniform.

In 1812 is het regiment onderdeel van de Grande Armée dat het grootste leger ter wereld wordt genoemd. Napoleon wil met dit leger Rusland innemen. Onder zijn leiding trekt het leger op naar Moskou. Het regiment trekt via Hannover (Celle), Danzig en Königsbergen naar Rusland waar wordt deelgenomen aan de veldslagen te Vitebsk, Smolensk, Borodino en om uiteindelijk getuige te zijn van de inname van Moskou door Napoleon. De taak van het regiment is het beschermen van Napoleon en zijn staf. Door de vele veldslagen (Voronovo, Malojaruslavets, Viazma, Krasny, Borisov en Stoedzjenka) en de extreme kou lijdt het regiment zeer zware verliezen.

In 1815 doet het regiment mee met de Slag bij Waterloo waar het onder meer slag levert met het Nederlandse Regiment Lichte Dragonders No. 5. Veel dragonders van dit regiment hebben in het verleden gediend bij het 2me Régiment de Chevau-Légers de la Garde Imperiale. Napoleon verliest en het Régiment wordt opgeheven.