Hof van Katwijk

Aanleiding

De Nederlandse stamvader van de familie Imthorn is Justus Hendrik. Hij komt rond 1777 vanuit Duitsland naar Holland en verhuist in 1783 naar Katwijk aan den Rijn. Hij vestigt zich uiteindelijk in ’t Zand naast het Hof van Katwijk. In het onderzoek naar zijn levensverhaal kom ik twee familienamen meerdere keren tegen. Dat zijn van Wassenaer en Boers. Die twee families hebben zakelijke en bestuurlijke banden. Ook is er een zekere genealogische connectie via de familie van Liere (Carolus Boers is een natuurlijke zoon van Willem van Liere (III). Reden genoeg om dat eens op een rijtje te zetten.

Familie van Liere

De genealogie van de familie van Liere begint bij Willem (I) van Liere (1588 – 1649) trouwt (1.) in 1616 Maria van Leefdael, (overl. vóór 1627) en trouwt (2.) in 1627 Agatha van Zuylen van Nyevelt. Zijn zoon is Willem (II) van Liere (1620 – 1654). Hij is in getrouwd met Maria van Reigersberg (1632 – 1673).  Willem wordt in 1654 eigenaar van de beide Katwijken en ’t Zand (inclusief de ruïne ’t Sant) en overlijdt datzelfde jaar. Maria verkrijgt in 1655 het bestuur en het beheer van de beide Catwijcken en het Sant en wordt Vrouwe van Catwijck. Negentien jaar, tot aan haar dood in 1673, heeft zij zich voor de heerlijkheden ingezet. Maria heeft bijvoorbeeld een monument ter ere van haar gestorven man opgericht dat een plaats heeft in de Nederlands Hervormde kerk in Katwijk aan den Rijn. Op de heerlijkheid ’t Zand heeft zij een groot huis laten bouwen met de naam Hof van Katwijk. Generaties van Liere en later van Wassenaer hebben dat huis bewoond, soms was het een feestpaleis soms een veilige schuilplaats.

In 1666 laat Maria een stenen brug over de Rijn bouwen, waar haar zoon Willem de eerste steen voor legt. Zie de pagina:  Roskambrug. Maria laat ook een weg vanuit Katwijk naar Rijnsburg aanleggen.

Willem (II) van Liere is lid van de Hollandse Ridderschap en leert daar ook Arent van Wassenaer kennen. Deze treedt na Willems dood op als getuige bij de akte van scheiding en deling tussen Maria en haar kinderen. De families kennen elkaar en later vinden veel huwelijken plaats tussen die twee families.

De zoon van Willem en Maria is Willem (III) van Liere (1652 – 1706) en is in 1681 getrouwd met Geertruida Anna van Wassenaer (1659 – 1694/1703). Deze Willem krijgt een onechte zoon die de naam Carolus Boers krijgt. Willem en Maria hebben ook een dochter. Dat is Jacoba van Liere (1652 – 1693) ze trouwt 1668 met Jacob van Wassenaer (1649 – 1707). Jacob en Jacoba krijgen drie zonen waarvan Jan Gerrit in 1707 trouwt met Maria Jacoba van Liere van Katwijk. Zie verder de genealogie onderaan de pagina.

Familie Boers

De genealogie van deze familie Boers begint bij Carolus Boers (1679 – 1748) een natuurlijke zoon van Willem van Liere (1652 – 1706). Carolus Boers wordt baljuw, schout en secretaris van beide Katwijken en ’t Zand.

Carolus bezit een lustplaats in het dorp Katwijk aan den Rijn.

Sinds 1805 staat op de plaats van de lustplaats het Koningshof aan de Kerkstraat 47.

Wanneer Carolus in 1748 overlijdt wordt zijn zoon Pieter zijn opvolger als baljuw van Katwijk. Deze Pieter Boers (1708 – 1780) regelt bij afwezigheid van de eigenaar Frederik Hendrik van Wassenaer in zijn naam zijn zaken en draagt zorg voor het onderhoud van het Hof van Katwijk. Op het voorstel van Pieter wordt het huis verhuurd. Pieter overlijdt in 1780 en zijn zoon Pieter Willem volgt hem op als baljuw, schout en secretaris van de beide Katwijken en ’t Zand.

Pieter Willem Boers (1760 – 1814) is drie jaar in functie als Justus Hendrik Imthorn in Katwijk aan den Rijn gaat wonen. Pieter Willem en Justus Hendrik hebben een zakelijke relatie hetgeen te zien is op talrijke documenten die zijn opgemaakt door Pieter Willem en waarbij Justus Hendrik als getuige wordt gevraagd. Bijvoorbeeld bij een akte van 14.2.1812 waar Justus Hendrik getuige is bij het vaststellen van de juiste geboortedatum van de dochter van Pieter Willem (Petronella Wilhelmina Cornelia Boers).

Pieter Willem is ook wijnkoper. Dat zal een band met Justus Hendrik hebben gegeven omdat de familie van zijn moeder (Weinmann!) in Wolfhagen (D) ook wijnkopers zijn. De broer van Pieter Willem is Willem Cornelis Boers (1744 – 1803) die tussen 1801 en 1803 eigenaar is geweest van huisnummer 179 in ’t Zand. Dat huis staat naast het Hof van Katwijk en is een fraai huis met een bierkelder en het recht op bierstekerij. Justus Hendrik woont en werkt in dat huis van plusminus 1790 tot 1813. Hij koopt het huis in 1803. Zie ook de pagina Bierstekerij in ’t Zand

Familie van Wassenaer

De familie van Wassenaer heeft veel takken zoals van Duvenvoirde of van Catwijck. In dit verhaal zijn alle tweede namen weggelaten.

Al sinds de 14e eeuw bezitten de van Wassenaers de beide Katwijken en ’t Zand. Onderbroken door de periode dat de familie van Liere het in het bezit heeft (de familie de Ligne is ook familie van van Wassenaer).

De familie van Wassenaer is lange tijd eigenaar geweest van het Hof van Katwijk. Het is een groot herenhuis dat in 1737 door Frederik Hendrik van Wassenaer, Heer van Katwijk, verfraaid en vergroot wordt. Het wordt uitgebouwd tot aan de straat (nu Overrijn). Frederik Hendrik overlijdt in 1771 waarna Willem Lodewijk van Wassenaer Heer van Katwijk wordt en eigenaar van het Hof van Katwijk en tevens Baron van Wassenaer. Willem Lodewijk woont er zelden en daarom wordt het verhuurd. Pieter Boers, de baljuw van Katwijk, regelt de verhuur.

In Leiden zal Justus Hendrik als dragonder bij het Regiment Garde Dragonders ongetwijfeld kennis hebben gemaakt met iemand van de familie van Wassenaer. Een aantal  van Wassenaer’s hebben een hoge officiersrang in het Staatse leger van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Vooral bij de cavalerie en de Garde Dragonders. In de periode eind 18e eeuw is bijvoorbeeld Joannes Josephus Anthony van Wassenaer kolonel bij de cavalerie en Jacob Nanning Arend van Wassenaer kolonel bij het Regiment Garde Dragonders.

Deze Jacob Nanning Arend van Wassenaer (1760 – 1834) is de zoon van Willem Hendrik van Wassenaer (1722 – 1769) die weer de zoon is van Jacob Emmery van Wassenaer (1674 – 1724) die de oom is van Frederik Hendrik van Wassenaer die het Hof van Katwijk heeft laten vergroten.  Zie verder de genealogie onderaan de pagina.

Erf volgorde

Het Hof van Katwijk staat in de heerlijk ’t Zand dat samen met de beide Katwijken één gemeente vormt.

1340 – Philips van Wassenaer (burggraaf van Leiden en bezit ’t Zand). De familie van Wassenaer heeft de heerlijkheid ’t Zand eeuwenlang in het bezit en ook de titel Heer van Katwijk. Wanneer Maria van Wassenaer erfgenaam is en trouwt met Jacques de Ligne komt het gebied in bezit van de familie de Ligne die het tientallen jaren in het bezit houdt.

1648 – Prins Claude Lamoral de Ligne (Na de 80 jarige oorlog krijgt hij het terug en verkoopt het in 1654).

1654 – Willem van Liere (1620 – 1654) en Maria Reigersberg (1632 – 1673). Maria is bewindvoerder van 1655 tot 1673.

1673 – Willem van Liere (1652 – 1706) en Geertruida Anna van Wassenaer (1659 – 1694/1703)

1706 – Jacoba Josina Isabella van Wijhe (nicht van Willem van Liere) trouwt 1737 met mr. Frederik Hendrik van Wassenaer (1701 – 1771).

1737 – mr. Frederik Hendrik van Wassenaer eigenaar (weer in het bezit van de familie van Wassenaer)

1771 – Willem Lodewijk van Wassenaer (1738 – 1787) (zoon) ongehuwd.

1787 – mr Willem Frederik Hendrik van Wassenaer (1752 – 1799) (neef)

1799 – Willem Lodewijk van Wassenaer (1791 – 1811) (zoon)

1811 – Otto (Baron) van Wassenaer (1795 – 1858) (broer)

Genealogie

Hieronder een verkorte genealogie van de families Van Liere – Boers – van Wassenaer. De generaties van Wassenaer beginnen met een A en de generaties van Liere met B. (Die lopen door elkaar!) De generaties van Boers volgen van Liere en beginnen ook met een B.

Generatie I

A-I Arent VIII van Wassenaer (1610 – 1681) X 1646 Anna Margaretha van Scherpenzeel (1620 – 1662) Kinderen: zie A-II.

B-I Willem van Liere (1620 – 1654) zoon van Willem (I) van Liere  X Maria van Reigersberg (1632- 1673) Kinderen: B-II

Generatie A-II

A-II.1 Jacob van Wassenaer (1649 – 1707) X 1668 Jacoba van Liere ( 1650 – 1693) (dr. B-I). Kinderen: A-III

A-II.2 Geertruida Anna van Wassenaer (1659- 1694/1703) X 1681 Willem van Liere (1652 – 1706) (zn. B-I). Kinderen: B-III

Generatie B-II

B-II.1 Jacoba van Liere (1652-1693) X 1668  Jacob van Wassenaar 1649-1707. Kinderen: A-III

B-II.2 Willem van Liere, (1652 – 1706) X 1681 Geertruida Anna van Wassenaer (1659 – 1694/1703).  [Hij is bij Helena Juijst, (1652 – 1679) X 1673 Sebastiaan den Boer genoemd: Boers]. Kinderen: B-III (plus onecht kind Carolus Boers –B-III+).

Generatie A-III

A-III.1 Jan Gerrit van Wassenaer (ged.1672) X 1707 Maria Jacoba van Liere van Katwijk (1682 – 1718/1723). (zie B-III.2) Kinderen: geen

A-III.2 Willem van Wassenaer (1671 – 1719) X 1699 Harmelina Petronella Schaep van den Dam (1677 – 1748) Kinderen: zie  A-IV.1-2

A-III.3 Jacob Emmery van Wassenaer (1674 – 1724) X 1705 Anna Cornelia Martina van Baerle (1683-?) Kinderen: A-IV.3 (militairen)

Generatie B-III

B-III.1 Willem van Liere (1691 – 1735) X 1720 Louise Isabella van Brakell 1736 vrouwe van beide Katwijken en ’t Zand. Zij benoemt in 1742 haar nicht Jacoba Josina Isabella van Wijhe (X Frederik Hendrik van Wassenaer 1701 – 1771 = A-IV.1) tot haar erfgenaam.

B-III.2 Maria Jacoba van Liere (1682 – 1718) X 1707 neef Jan Gerrit van Wassenaer (1672 – 1723) (A-III.1)

B-III.+  Carolus Boers (1679 – 1748) natuurlijke zoon van Willem  van Liere (B-II.2).  Baljuw, schout en secretaris der beide Katwijken en ’t Zandt. X 1703 Sara Seelen, (1683 – 1759).  Kinderen: B-IV

Generatie A-IV

A-IV.1 Mr. Frederik Hendrik van Wassenaer, heer van de beide Katwijken, ’t Zandt, Valkenburg (1701-1771) X 1737 Jacoba Josina Isabella van Wijhe. Zij erft na het overlijden van haar oom Willem van Liere  (B-III.1) in 1735 de beide Katwijken en ’t Zandt (1719-1785) (Pieter Boers  =B-IV beheert landgoed) Kinderen: A-V.1

 A-IV.2 Willem van Wassenaer (1712 – 1783) X (1) 1751 Johanna Wilda van Wijhe (1720 – 1754) X (2) 1758 Anna van Wassenaer – Starrenburg. Kinderen: A-V.2

A-IV.3 Willem Hendrik van Wassenaer (1722 – 1769) X 1754 Catharina van Foreest (1734 – 1776). Hij was kolonel en kapitein bij het regiment Dragonders in 1722. Kinderen: A-V.3

Generatie B-IV

B-IV Pieter Boers, (1708 – 1780) baljuw van Katwijk X 1739 Cornelia Donraat (1718 – 1780) Kinderen: B-V.1-3.

Generatie A-V

A-V.1 Willem Lodewijk van Wassenaer (1738 – 1787) X ongehuwd

A-V.2 mr. Willem Frederik Hendrik van Wassenaer (1752 – 1799) X 1785 Johanna Judith van Isselmuden (1758 – 1824). Hij erft in 1787 van zijn neef Willem Lodewijk (A-V.1) beide Katwijken en ’t Zand. Kinderen: A-VI.1-2

 A-V.3 Jacob Nanning Arend baron van Wassenaer (1760 – 1834) X Judith Petronella van de Sande (1771 – 18?). Hij was lt. Kolonel bij het Regiment Gardes Dragonders

 Generatie B-V

B-V.1. Johanna Cornelia Boers  (1785 – 1802) X 1776 Rijer Mr. Geesteranus,  beroep:  schout, secretaris en kandidaat notaris.

 B-V.2. Pieter Willem Boers (1760 – 1814), beroep: schout, secretaris van de beide Katwijken, koopman en wijnkoper (te Leiden). X 1784 Jacoba Lydia Maria Engelhert van Bevervoorden (geb. 1764) Kinderen: 3

B-V.3. Willem Cornelis Boers (1744 -1803) X Sophia Wynanda Verhuell. Geen kinderen (eigenaar huisnummer 179 ’t Zand van 1801-1802).

Generatie A-VI

 A-VI.1 Willem Lodewijk van Wassenaer (1791 – 1811) X ongehuwd. Woont Hof van Katwijk.

A-VI.2 Otto baron van Wassenaer van Catwijck (1795 – 1858) erft in 1811 van zijn broer Willem Lodewijk  beide Katwijken, ’t Zand en Valkenburg X 1819 Jacqueline Cornélie van Balveren.

Bronnen

• Leidsch Jaarboekje 1929 – 1930, artikel door M.L.H. Eerdbeek – Claasen, uitgever P.J.Mulder & Zoon, Leiden
• Heren van Stand, Van Wassenaer 1200 – 2000, eindredactie H.M. Brokken, uitgever Protocol, Zoetermeer
• Erfgoed Leiden en Omstreken (ELO) v/h Regionaal Archief Leiden
• www.wassenaer.net
• Open Archives (openarch.nl)
• genealogieonline.nl